มงคลชีวิต 38 ประการ ข้อที่ 1: ไม่คบคนพาล

“ใบไม้ที่ห่อหุ้มปลาเน่า ย่อมต้องพลอยแปดเปื้อน เหม็นเน่าไปด้วยฉันใด ผู้ที่คบคนพาล ก็ย่อมต้องพลอยเสียชื่อเสียง ติเตียนความเป็นพาล เดือดร้อนเสียหายไปด้วยฉันนั้น”

โบราณท่านกล่าวไว้เตือนใจ ให้เห็นถึงผลร้ายของการคบคนพาล ซึ่งเป็นมงคลข้อแรกในมงคลชีวิต 38 ประการ การหลีกเลี่ยงคนพาล จึงเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างชีวิตที่ดีงาม บทความนี้จะอธิบายความหมายของ “คนพาล” พร้อมทั้งลักษณะ โทษ และวิธีสังเกต เพื่อให้เราสามารถหลีกเลี่ยงภัยร้ายนี้ และสร้างชีวิตอันเป็นมงคล

คนพาล คือ ใคร?

คนพาล คือ ผู้ที่มีใจขุ่นมัว มีความเห็นผิด ยึดถือค่านิยมผิดๆ ขาดวิจารณญาณ ไม่อาจแยกแยะความดี-ความชั่ว สิ่งที่ควร-ไม่ควรกระทำ มักเห็นผิดเป็นชอบ ชอบในสิ่งที่ไม่ดี เช่น ติดสุรา การพนัน มองว่าเป็นเรื่องปกติ เป็นสิ่งบันเทิงใจ

คนพาลอาจเป็นบุคคลใกล้ตัวเรา เป็นญาติมิตร เพื่อนร่วมงาน หรือผู้มีตำแหน่งหน้าที่สูง มีการศึกษาดี แต่หากมีพฤติกรรมดังกล่าว ก็จัดว่าเป็นคนพาล แม้มีความรู้ความสามารถ ก็ไม่ใช้ในทางที่ถูกที่ควร

ลักษณะของคนพาล

คนพาลมีลักษณะ 3 ประการ คือ

1. ชอบคิดชั่ว เช่น คิดละโมบอยากได้ของผู้อื่น คิดพยาบาทปองร้าย คิดเห็นผิดเป็นชอบ
2. ชอบพูดชั่ว เช่น พูดปด พูดคำหยาบ พูดส่อเสียด ยุยงให้แตกแยก พูดเพ้อเจ้อ
3. ชอบทำชั่ว เช่น เกะกะระราน กินเหล้าเมายา ทำร้ายผู้อื่น ลักขโมย ประพฤติผิดในกาม

โทษของการเป็นคนพาล

การเป็นคนพาล ย่อมนำความเสื่อมเสียมาสู่ตนเอง ดังนี้

1. มีความเห็นผิด ก่อทุกข์แก่ตนเอง
2. เสียชื่อเสียง ถูกติฉินนินทา
3. ไม่ได้รับความนับถือ ถูกเกลียดชัง
4. หมดสิริมงคล หมดสง่าราศี
5. ภัยอันตรายต่างๆ จะเข้ามาสู่ตนเอง
6. ทำลายประโยชน์ของตนเอง ทั้งในโลกนี้และโลกหน้า
7. ทำลายวงศ์ตระกูล
8. เมื่อตายไป ย่อมไปสู่อบายภูมิ

วิธีสังเกตคนพาล

1. ชอบชักนำไปในทางที่ผิด เช่น ชักชวนให้หนีเรียน ลักขโมย เสพยาเสพติด เป็นอันธพาล
2. ชอบทำในสิ่งที่ไม่ใช่ธุระ เกะกะเกเร ไม่ทำหน้าที่ของตน ชอบก้าวก่าย จับผิด กลั่นแกล้งผู้อื่น
3. ชอบแต่สิ่งผิดๆ เห็นผิดเป็นชอบ เช่น ชอบเล่นการพนัน สูบบุหรี่ หนีเรียน เถียงพ่อแม่
4. แม้พูดดีๆ ด้วยก็โกรธ เช่น เตือนให้ตั้งใจเรียน ตื่นเช้า ก็โกรธ
5. ไม่ยอมรับระเบียบวินัย เช่น ไม่ข้ามถนนตรงทางม้าลาย ทิ้งขยะไม่เป็นที่

“คบ” คนพาล หมายถึงอะไร?

“คบ” หมายถึง พฤติกรรมใดๆ ต่อไปนี้

• ร่วม เช่น ร่วมกิน ร่วมนอน ร่วมทำกิจกรรม ร่วมลงทุน
• รับ เช่น รับเป็นเพื่อน รับเป็นสามีภรรยา รับฟัง รับเชื่อ
• ให้ เช่น ให้ความไว้วางใจ ให้คำชมเชย ให้ตำแหน่ง ให้ยืมสิ่งของ ให้การสนับสนุน

การไม่คบคนพาล คือ การไม่ยุ่งเกี่ยว ไม่มีปฏิสัมพันธ์ใดๆ กับคนพาล หากรู้ตัวว่ากำลังคบหาอยู่ ควรรีบถอนตัว ตัดไฟเสียแต่ต้นลม ก่อนที่จะได้รับอิทธิพล กลายเป็นคนพาลไปด้วย

โทษของการคบคนพาล

1. ถูกชักนำไปในทางที่ผิด
2. เกิดความหายนะ การงานล้มเหลว
3. ถูกมองในแง่ลบ ไม่น่าไว้วางใจ
4. อึดอัดใจ เพราะคนพาลมักโกรธง่าย
5. เกิดความแตกแยก เพราะการยุยง และไม่เคารพระเบียบวินัย
6. ภัยอันตรายต่างๆ จะมาสู่ตนเอง
7. เมื่อตายไป จะไปสู่อบายภูมิ

ดังโคลงโลกนิติที่ว่า

ปลาร้าพันห่อด้วยใบคา ใบก็เหม็นคาวปลาคละคลุ้ง

คือคนหมู่ไปหาคบเพื่อนพาลนา ได้แต่รายร้ายฟุ้งเฟื่องให้เสียพงศ์

ประเภทของคนพาล

คนพาลมี 2 ประเภท คือ

1. พาลภายนอก คือ คนพาลทั่วไป ที่เราสามารถหลีกเลี่ยงได้
2. พาลภายใน คือ ตัวเราเอง ในขณะที่คิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่ว เช่น หนีงาน เที่ยวเตร่ ยุ่งเรื่องชาวบ้าน ไปทำงานสาย โกรธง่าย ไม่รักษาวินัย พูดจาไม่ดี

หลักปฏิบัติในชีวิตประจำวัน

1. ห้ามใจตนเองจากความชั่ว แม้เพียงเล็กน้อย เช่น นอนตื่นสาย ทิ้งขยะเรี่ยราด
2. อย่าจมอยู่กับความผิดพลาดในอดีต ให้ถือเป็นบทเรียน แล้วตั้งใจทำความดีต่อไป
3. หมั่นให้ทาน รักษาศีล เจริญภาวนา
4. หลีกเลี่ยงการเสพสื่อ หรือพูดคุยเกี่ยวกับคนพาล แต่ให้เสพสื่อ และสนทนาในเรื่องที่ดีงาม
5. หากจำเป็นต้องอยู่ใกล้คนพาล ให้ระลึกเสมอว่า เรากำลังอยู่ใกล้สิ่งอันตราย ต้องระวังตัว หมั่นทำความดี รักษาใจให้ผ่องใส

อานิสงส์ของการไม่คบคนพาล

1. ไม่ถูกชักนำไปในทางที่ผิด
2. สามารถรักษาความดีเดิมไว้ได้
3. สร้างความดีใหม่ๆ เพิ่มขึ้น
4. ไม่ถูกคนพาลทำร้าย
5. ไม่ถูกตำหนิ ใส่ความ
6. ไม่ถูกมองในแง่ลบ ได้รับความไว้วางใจ
7. มีความเจริญก้าวหน้า ตั้งตัวได้เร็ว
8. มีความสุข ทั้งตนเอง ครอบครัว และประเทศชาติ
9. เป็นการตัดกำลังคนพาล ไม่ให้เชื้อพาลระบาด

“ตลอดเวลาที่บาปยังไม่ให้ผล คนพาลสำคัญบาปเหมือนน้ำผึ้ง

บาปให้ผลเมื่อใด คนพาลย่อมเข้าถึงทุกข์เมื่อนั้น” (ขุ. ธ. 25/15/24)

การไม่คบคนพาล เป็นมงคลอันประเสริฐ เป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างชีวิตที่ดีงาม นำพาความสุข ความเจริญมาสู่ตนเอง และสังคม ขอให้เราทุกคน ตั้งมั่นอยู่ในความดี และหลีกเลี่ยงคนพาล เพื่อชีวิตอันเป็นมงคล