บุตรมีกี่ประเภท อะไรบ้าง
การมีบุตร ถือเป็นสิ่งที่นำมาซึ่งความสุข ความสมหวัง และความภาคภูมิใจของบิดามารดา แต่ในขณะเดียวกัน การเลี้ยงดูบุตรให้เป็นคนดี มีคุณภาพ และเป็นที่พึ่งของสังคมได้นั้น ก็เป็นภาระหน้าที่อันยิ่งใหญ่ที่บิดามารดาต้องตระหนัก
ในบทความวิชาการนี้ จะกล่าวถึงประเภทของบุตรตามหลักพระพุทธศาสนา ซึ่งแบ่งบุตรออกเป็น 3 ประเภท โดยอ้างอิงจากพระไตรปิฎกและวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา เพื่อให้ผู้อ่านได้เข้าใจถึงลักษณะนิสัย ความประพฤติ และหน้าที่ของบุตรแต่ละประเภท อันจะเป็นประโยชน์ต่อการเลี้ยงดูอบรมสั่งสอนบุตรหลานให้เติบโตเป็นคนดีของสังคมต่อไป
เนื้อหา
พระพุทธเจ้าทรงจำแนกบุตรออกเป็น 3 ประเภท ตามคุณธรรมและความประพฤติ ดังนี้
-
อภิชาตบุตร คือ บุตรที่ประเสริฐ เกิดมาเพื่อเชิดชูวงศ์ตระกูล มีคุณธรรม ความสามารถ และความประพฤติดีกว่าบิดามารดา เป็นผู้มีความกตัญญูรู้คุณ รู้จักตอบแทนพระคุณบิดามารดา เปรียบเสมือนดอกบัวที่ชูช่อเหนือน้ำ
-
อนุชาตบุตร คือ บุตรที่เสมอกับบิดามารดา มีคุณธรรม ความสามารถ และความประพฤติพอๆ กับบิดามารดา ดำรงตนอยู่ในศีลธรรม ไม่สร้างความเดือดร้อนให้แก่ผู้อื่น เปรียบเสมือนดอกบัวที่บานเสมอน้ำ
-
อวชาตบุตร คือ บุตรที่ต่ำกว่าบิดามารดา มีคุณธรรม ความสามารถ และความประพฤติต่ำกว่าบิดามารดา เป็นบุตรอกตัญญู ไม่รู้จักบุญคุณ ประพฤติตนไปในทางที่ผิด สร้างความเดือดร้อนเสียหายแก่ตนเองและวงศ์ตระกูล เปรียบเสมือนดอกบัวที่จมอยู่ใต้น้ำ
การอบรมเลี้ยงดูบุตร
พระพุทธศาสนาได้ให้แนวทางในการอบรมเลี้ยงดูบุตรไว้ ดังนี้
- การให้ความรักและความอบอุ่น บิดามารดาควรให้ความรัก ความอบอุ่นแก่บุตรอย่างเสมอภาค ไม่ลำเอียง
- การเป็นแบบอย่างที่ดี บิดามารดาควรประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดีทั้งทางกาย วาจา ใจ
- การสั่งสอนอบรม บิดามารดาควรอบรมสั่งสอนบุตรในเรื่องของคุณธรรม จริยธรรม และหลักธรรมทางศาสนา
- การให้การศึกษา บิดามารดาควรส่งเสริมให้บุตรได้รับการศึกษา ทั้งทางโลกและทางธรรม
- การให้โอกาส บิดามารดาควรให้โอกาสบุตรได้แสดงความสามารถ และตัดสินใจด้วยตนเอง
สรุป
บุตรทั้ง 3 ประเภท ล้วนเกิดจากการอบรมเลี้ยงดูของบิดามารดา ดังนั้น บิดามารดาจึงมีบทบาทสำคัญในการปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม และส่งเสริมให้บุตรได้รับการศึกษาที่ดี เพื่อให้บุตรเติบโตเป็นคนดี มีคุณภาพ และเป็นที่พึ่งของสังคมต่อไป
อ้างอิง
- พระไตรปิฎก เล่มที่ 22 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 14 อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต ปุญญกนิบาต
- พระไตรปิฎก เล่มที่ 33 พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ 25 ขุททกนิกาย ขุททกปาฐะ-ธรรมบท-อุทาน-อิติวุตตกะ-สุตตนิบาต
- อภิชาตบุตร ความหมาย ความเชื่อ และการเลี้ยงดูลูกให้เป็นคนดี – Enfa A+ https://www.enfababy.com/abichatabutr
- ธรรมะกับชีวิตประจำวัน : กลวิธีดับทุกข์เพราะลูก – MGR Online https://mgronline.com/dhamma/detail/9480000100427
